نامه اوباما به رهبر انقلاب را منتشر کنید
* محمدپوریا بهشتی
باتوجه به ادعای اخیر علی اکبر ولایتی در این باره، انتشار نامه مکتوب اوباما به رهبر ایران که در آن تعهد «داده بود تا تحریم ها را برداشته و استفاده صلح آمیز ایران از برنامه هسته ای را بپذیرد» می تواند ضمن ثبت تاریخی آن، در همراهی بیشتر مردم ایران بر ضد بدعهدی های آمریکا کمک قابل توجهی باشد.
پرسش:علی اکبر ولایتی در مصاحبه ای که روز جمعه 31 تیرماه 1401 در وب سایت متعلق به رهبر انقلاب منتشر شد، خبر از وجود تعهدی کتبی از اوباما می دهد که از طریق عمان به ایران منتقل شده بود.
بهمن ماه سال 1391 برخی رسانه ها خبر از گفتگوهای مخفیانه ایران و آمریکا در عمان را منتشر کردند. همان زمان نام علی اکبر ولایتی هم به میان آمد، اما ولایتی آن را به شدت تکذیب کرد و گفت: «با توجه به اینکه این جور امور مبنایی و اساسی و اصولی سیاست خارجی در اختیار مقام معظم رهبری است و مقام معظم رهبری نیز تاکنون چنین مجوزی را به هیچ کس نداده اند و بر این اساس مذاکره ای که مبنای قانونی داشته باشد و با اجازه رهبری باشد، هیچ گاه صورت نگرفته است.»
علاوه بر او سخنگوی وزارت خارجه ایران ضمن تکذیب میانجیگری عمان گفته بود: «با این آمریکا و سیاست‌هایی که در پیش گرفته قطعاً امکان تعامل و گفت‌وگو وجود نخواهد داشت.» در اظهارنظری دیگر سردار عزیز جعفری فرمانده وقت سپاه پاسداران نیز تاکید کرده بود دولت‌های فعلی و بعدی آمریکا «این آرزو را به گور خواهند برد» که مقام های ایرانی «اجازه ملاقات» با آنها را دریافت کنند.
بعدها البته مشخص شد همان زمان مذاکراتی محرمانه در عمان در جریان بود که جزئیات آن را دستکم در خاطرات وندی شرمن و جیک سولیوان می توانیم به تفصیل بخوانیم. اما نکته اینجاست که علی اکبر ولایتی مدعی است اوباما در آن زمان به صورت مکتوب به ایران قول داده است که با فعالیت صلح آمیز هسته ای در خاک ایران موافقت کرده است.
ولایتی می گوید: «در قضیه برجام نیز اوباما برخلاف قول اولیه‌اش -که به‌صورت مکتوب توسط پادشاه عمان به ایران ارسال نمود که اگر ایران صرفاً به‌سوی استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای برود، آمریکا تحریم‌ها را برداشته و در استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای مخالفت نخواهد کرد- عمل کرد و زیر قولش زد.»
اولا می دانیم که برجام بر پایه همین مذاکرات عمان بسته شد و در نهایت نیز غنی سازی در خاک ایران در متن برجام پذیرفته شد.
دوم اینکه ولایتی در واقع خبر از وجود نامه ای می دهد که در آن تعهدی مکتوب به ایران داده شده است. اما این نامه تاکنون منتشر نشده است. انتشار این نامه از آن جهت اهمیت دارد که اخیرا هم عده ای مدعی شدند آمریکا در آن زمان تعهد داده بود که غنی سازی را در خاک ایران می پذیرد. اما هیچ مستندی در این باره وجود ندارد. بلکه تنها اظهارات غیرمکتوب پادشاه عمان و همچنین مذاکره کنندگان آمریکا وجود دارد که بر این موضوع تاکید داشته است. اما هیچ مکتوبی که نشان از تعهد کتبی آمریکا به این مساله باشد تاکنون منتشر نشده است.
باتوجه به ادعای اخیر علی اکبر ولایتی در این باره، انتشار نامه مکتوب اوباما به رهبر ایران که در آن تعهد «داده بود تا تحریم ها را برداشته و استفاده صلح آمیز ایران از برنامه هسته ای را بپذیرد» می تواند ضمن ثبت تاریخی آن، در همراهی بیشتر مردم ایران بر ضد بدعهدی های آمریکا کمک قابل توجهی باشد.
###